Phương pháp khám cột sống thắt lưng

Cột sống nó là trục của bộ xương, liên quan mật thiết với khung chậu chi dưới và nó có tác dụng chống đỡ cơ thể. Cột sống thắt lưng theo thời gian sẽ bị thoái hóa kéo theo đó là sự suy giảm năng lực chống đỡ và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn. 

Cách xác định các đốt sống thắt lưng

Xác định thứ tự đốt sống thắt lưng rất có ý nghĩa trong thao tác lâm sàng như là chọc dò tủy sống hoặc phẫu thuật cột sống. Đối với vùng lưng - thắt lưng, bạn sờ dọc theo bờ sườn 12, liền khớp sườn - cột sống tương ứng đốt sống lưng D12.

Cách khám các kiểu đau của cột sống thắt lưng

Gõ vào các mấu gai cột sống: nếu cảm thấy đau tại đốt sống nào thì đốt sống đó có tổn thương.

Gõ vào cạnh cột sống: nếu có đau là bị tổn thương đĩa đệm.

Các dấu hiệu tổn thương thần kinh

Tổn thương cột sống thắt lưng có thể gây kích thích một hoặc nhiều rễ dây thần kinh. Khi thăm khám lâm sàng sẽ phát hiện hội chứng rễ thần kinh chi phối từng vùng tương ứng, qua đó cho phép chẩn đoán vị trí tổn thương rễ thần kinh.

Tính số đốt sống lưng và số rễ thần kinh

Bên cạnh đó phải biết định khu chi phối cảm giác của các rễ thần kinh ở các chi.

Khám cột sống bệnh lý

Cột sống lưng bệnh lý thường do gù, ưỡn ra trước quá mức, lệch, vẹo, hoặc một đoạn bị cứng không vận động được gọi là đoạn lưng phẳng.

Phương pháp khám cột sống thắt lưng
Phương pháp khám cột sống thắt lưng


Lệch vẹo cột sống

Thường kèm theo xoay thân đốt sống. Các dạng lệch, vẹo được mô tả như hình chữ C, chữ S hoặc lệch vẹo nhiều vòng ít gặp. Cách xác định:

Bệnh nhân đứng thẳng người và quan sát ở sau lưng. Nếu lệch vẹo nhẹ thì khó thấy, không phân biệt được với lêch vẹo cơ năng.

Bệnh nhân cúi hết sức người ra trước. Người khám đứng sau lưng, để mắt nhìn ngang chiều cao của lưng cúi sẽ thấy rõ cả lệch, vẹo nhẹ. Để xác định đúng lệch vẹo thật người bệnh phải nằm sấp trên giường phẳng, nếu lệch vẹo thật sẽ không mất đi. Còn nếu mất đi là lệch vẹo cơ năng, có thể bởi bệnh lý khung chậu hai chi dưới.

Gù: Có hai dạng là gù nhọn và gù tròn. Gù nhọn thường gặp do gãy cột sống lao, ung thư. Gù tròn thường gặp ở người già, yếu cơ. Bệnh gù cũng được khám theo hai tư thế là đứng và nằm. Nếu khi nằm xuống mà gù không mất đi là gù thật do bệnh của cột sống lưng.

Cong ưỡn quá mức

Thường gặp cong ưỡn ở vùng thắt lưng. Cách xác định:

Để bệnh nhân đứng thẳng rồi cúi xuống, quan sát cả hai giai đoạn. Trường hợp cong ưỡn quá mức ở vùng cột sống thắt lưng thì cho nằm ngửa ra và gấp háng vào bụng xem có mất ưỡn ra trước không.
Nếu cong ưỡn mất đi thì không phải bệnh lý ở cột sống lưng mà có thể là do khung chậu hoặc bụng phệ.

Nếu thấy cong ưỡn không thay đổi thì có thể là do bệnh ở cột sống như là trượt đốt sống

Đoạn lưng phẳng

Ở tư thế đứng thẳng hay nằm sấp người, đoạn lưng phẳng không mất đi thì đó là dấu hiệu sớm của bệnh lao cột sống.

Một vài dấu hiệu gợi ý

Hai đỉnh xương bả vai không đều có thể do bị lệch vẹo cột sống. Dáng đi cứng nhắc: có khả năng cột sống bị đau hoặc hạn chế vận động. Khối cơ hai bên cột sống lưngbị co cứng, không thay đổi kể cả khi nằm thì có thể nghĩ đến bệnh lao cột sống.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Hội chứng kênh Guyon là bệnh gì ?

Nguyên nhân mắc viêm khớp mưng mủ

Thoái hóa cột sống có di truyền không ?